Depresja to choroba

Depresja jest bardzo poważną chorobą – wg WHO – jest czwartą najpoważniejszą chorobą na świecie oraz jedną z głównych przyczyn samobójstw. Szacuje się, że do roku 2030 będzie najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową. Objawy depresji mogą być bardzo różne. Osoba chora bardzo często odczuwa głęboki smutek, obniżony nastrój, obojętność oraz utratę zainteresowań. Osoby chore często odczuwają spadek poczucia własnej wartości. Pojawiają się zaburzenia snu oraz zupełny brak apetytu. Osoby w depresji skarżą się często na równego rodzaju bóle – np. bóle mięśni, które nie mają odzwierciedlenia w wynikach badań fizjologicznych. Nierzadko pojawiają się myśli samobójcze. Aby rozpoznać depresję, należy koniecznie udać się do lekarza psychiatry lub do psychoterapeuty. Nie należy diagnozować się na własną rękę. W przypadku najmniejszego podejrzenia depresji u siebie lub u kogoś bliskiego, warto szukać pomocy.

Jak pomóc osobie z depresją?

Częstym pytaniem, jakie się pojawia w praktyce gabinetu psychoterapii, jest nie tylko pytanie – czy to jest depresja, ale również – jak walczyć z depresją bliskiej osoby.

1. Świat osoby chorej na depresję jest światem ponurym, ciemnym, bez nadziei i perspektyw. Osobie z depresją często trudno jest uwierzyć, że ktoś lub coś jej może pomóc. Stąd często może ona nie mieć ochoty na podjęcie leczenia. Wsparcie bliskich wydaje się tutaj bardzo ważne. Leczenie depresji polega często na łączeniu psychoterapii i środków farmakologicznych. Można wesprzeć osobę chorą poprzez zrobienie tzw. „pierwszego kroku”, czyli znalezienia i umówienia wizyty u specjalisty – psychiatry lub psychoterapeuty.
2. Jeśli bliska nam osoba podjęła już leczenie, warto podtrzymywać ją w tym działaniu. Przede wszystkim nie podważaj autorytetu lekarza, odnoś się pozytywnie do przyjmowania leków czy psychoterapii.
3. Osoba chora często może nie mieć ochoty na spotkania towarzyskie. Pamiętaj, że nie jest to wynik niechęci skierowanej personalnie do kogokolwiek, tylko efekt choroby. W takiej sytuacji nie wywieraj presji na osobie chorej, tylko daj znać, że jesteś i że akceptujesz jej wybór. Nie przestawaj proponować, pytać, interesować się. Fakt chęci podtrzymywania więzi z osobą chorą jest niezwykle istotny w leczeniu depresji.
4. Obraz rzeczywistości osoby chorej jest często zaburzony. Widzi ona świat w czarnych barwach, nie docenia siebie, nie widzi sensu. Staraj się nie negować tego, co mówi. Przyjmuj emocje osoby chorej, takie jakie one są. Nie dawaj „dobrych rad”, tylko towarzysz w tym stanie. Próbuj zrozumieć, a nie oceniać. Przydatna może w tym być psychoedukacja – im więcej dowiesz się o objawach, mechanizmach, przyczynach, tym łatwiej będzie zrozumieć, co dzieje się z bliską osobą w depresji.
5. Aktywność fizyczna nie wyleczy depresji bliskiej, natomiast może wspierać proces leczenia. Podczas ruchu poziom endorfin wzrasta, co pozytywnie wpływa na nastrój. Osobie cierpiącej na depresję można również pomóc poprzez proponowanie wspólnego wyjścia na spacer, wycieczkę rowerową czy górską (w zależności od upodobań). Nie zmuszaj, nie narzucaj, tylko proponuj. Proponowanie i zainteresowanie może dawać poczucie wsparcia w chorobie.
6. Pytaj, czego osoba chora może potrzebować. Okaż wsparcie w prostych czynnościach – jak zrobienie zakupów, czy ugotowanie obiadu.

Bliska osoba z depresją – czego nie mówić

Często mając dobre intencje niestety nie pomagamy, a szkodzimy osobie cierpiącej na depresję. Coś, czego bezwzględnie nie powinno się mówić i robić:

• Nie krytykuj i nie dawaj złotych rad. Często można usłyszeć słowa typu: „weź się w garść”, „idź pobiegać”, „posprzątaj, to od razu ci przejdzie”. To tak, gdybyś powiedział osobie z zapaleniem płuc: „wstań z łóżka, nie marudź i idź pobiegać, a na pewno ci przejdzie”. Należy zapamiętać, że depresja jest chorobą i osoba chora nie ma wpływu na to, jak się czuje.
• Nie obrażaj się. Gdy znajomy/-a odwołuje spotkanie, nie ma ochoty się spotkać, rozmawiać, wyjść z domu, nie wyrzucaj tego, nie wzbudzaj poczucia winy. Nie mów słów typu: „tak się staram coś wymyślić, żeby ci było lepiej, a ty nie potrafisz tego docenić”.
• Nie oceniaj i nie porównuj. „To niemożliwe, że masz depresję. Przecież masz wszystko. Zobacz na X, ta to ma życie… ” lub „pomyśl o tych wszystkich biednych ludziach, których nie stać na połowę rzeczy, które ty masz w życiu, jak możesz mieć depresję?”.

Jak radzić sobie z depresją bliskiej osoby

Bez wątpienia towarzyszenie osobie chorej na depresję jest bardzo trudnym i obciążającym zadaniem. Bardzo ważne jest, aby dbać wtedy również o swoje zdrowie psychiczne.

• Nie bierz na siebie odpowiedzialności za chorobę i jej wyleczenie. Skuteczność leczenia zależy od wielu czynników m.in. motywacji i gotowości wewnętrznej pacjenta, poprawności stosowanych metod leczenia, odpowiednio dobranych leków. Wsparcie bliskich osób jest zawsze bardzo pomocne, ale niestety niewystarczające, żeby pokonać chorobę.
• Przyczyny choroby nigdy nie leżą w jednej osobie. Najczęściej jest to całe spektrum różnego rodzaju czynników – genetyki, osobowości, temperamentu, doświadczeń życiowych i aktualnej sytuacji.
• Nie obwiniaj się, że nie jesteś w stanie polepszyć nastroju bliskiej osoby. Zarówno osoba chora, jak i jej otoczenie, musi się mierzyć z bardzo trudnym uczuciem bezradności. Stanu, w którym bardzo chcemy coś zrobić, ale nie możemy. To uczucie jest nieprzyjemne i często trudno je wytrzymać. Bądźmy w tym dla siebie wyrozumiali i empatyczni.
• Jeśli czujesz się przytłoczony emocjami, stanami bliskiej osoby, zrób przestrzeń dla siebie. Odpocznij, wyznacz granice. Porozmawiaj z kimś wspierającym. Rozmowa sprawia, że pozbywamy się części naszego obciążenia.

  Autor: Katarzyna Wurzel-Bień, psycholog, psychoterapeuta    

Zespół Manufaktury Zmiany

Prowadzimy na Śląsku profesjonalną pomoc psychologiczną, psychoterapię indywidualną dorosłych, dzieci i młodzieży, terapię par, małżeństw oraz rodzin. Jaworzno, Imielin, Mysłowice – to miasta, w których mamy swoje oddziały. Dzięki umiejscowieniu naszych gabinetów, docieramy do pacjentów z miasta Katowice i okolic. Z naszych usług psychologicznych i psychoterapeutycznych korzystają mieszkańcy takich miast jak Sosnowiec, Chrzanów, Lędziny czy Chełm Śląski. Mamy również pacjentów z okolic miast Libiąż, Chełmek czy Bieruń. Umów wizytę lub skontaktuj się z nami >>