Dlaczego dziecko bije rodzica?

Kiedy zostajemy rodzicami, otwiera się przed nami nowy świat pełen emocji, wyzwań i nieznanych dotąd doświadczeń. Chcemy wychować dziecko w atmosferze miłości i bezpieczeństwa, a tymczasem pojawia się zachowanie, które budzi w nas niepokój – dziecko bije rodzica.

Choć dla dorosłego może to być szokujące i bolesne, agresywne zachowanie dziecka nie wynika z chęci skrzywdzenia. Najczęściej odpowiada za nie niedojrzały mózg, układ nerwowy oraz brak umiejętności radzenia sobie z emocjami dziecka. Małe dziecko nie zna jeszcze sposobów na konstruktywne wyrażanie uczuć, a jego zasób słów jest zbyt ograniczony, by nazwać to, co przeżywa. W przypływie złości maluch może użyć bicia, szczypania czy gryzienia, aby zwrócić na siebie uwagę rodziców.


Dziecko bije

Kiedy dziecko bije, to najczęściej sposób odreagowania napięcia i komunikowania tego, co trudne do wypowiedzenia. Zachowania agresywne takie jak uderzanie, szczypanie, gryzienie, rzucanie przedmiotami czy krzyk pojawiają się zarówno w domu, jak i w przedszkolu czy w miejscu publicznym.

Warto pamiętać, że agresja pojawia się jako element naturalnego rozwoju emocjonalnego. To etapem rozwoju, w którym dziecko uczy się panować nad swoim zachowaniem oraz rozpoznawać i regulować jego emocjami.


Bicie czy inne formy agresji są trudne, ale mijają wraz z rozwojem dziecka.

Małe dziecko

Małe dziecko nie bije złośliwie. Jego silne emocje takie jak złość, frustracja czy zmęczenie mogą prowadzić do gwałtownych reakcji. W przypadku, gdy w domu pojawia się młodsze rodzeństwo, maluch może reagować w ten sposób na nowe wyzwania i potrzebę zwrócenia na siebie uwagi.

Czasem trudności potęgują różne bodźce, z którymi dziecko sobie nie radzi. W takich przypadkach pomocna bywa terapia integracji sensorycznej, która wspiera rozwój dziecka i uczy je adekwatnych reakcji na otoczenie.


Dziecko bije rodzica – jak reagować?

W trudnych chwilach kluczowe jest, by rodzic zachował spokój. To, jak reagować gdy dziecko bije, ma ogromne znaczenie dla dalszego kształtowania jego postaw.

  • ➡️ Najpierw warto zatrzymać rękę malucha i jasno powiedzieć: „Bicie boli, nie wolno bić”.

 

  • ➡️ Unikajmy odwetu – klaps czy odepchnięcie to błędy wychowawcze, które tylko wzmacniają agresję.

 

  • ➡️ Pokażmy dziecku, że mimo jego trudnego zachowania jesteśmy blisko i potrafimy zapanować nad sytuacją.

 

  • ➡️ Kiedy emocje opadną, spróbujmy wytłumaczyć dziecku, że można inaczej wyrażać uczucia – zamiast bicia, może powiedzieć, że jest złe albo zdenerwowane.

 


Jak reagować, gdy dziecko bije

Rodzic, który doświadcza, że dziecko bije, może czuć frustrację, bezsilność, a nawet poczucie winy. Dlatego tak ważne są praktyczne wskazówki:

  • ☑️ zachowaj spokój i twórz bezpieczną przestrzeń,

 

  • ☑️ pomóż dziecku nazwać negatywne emocje,

 

  • ☑️ ucz je konstruktywnych sposobów wyrażania uczuć,

 

  • ☑️ ustal jasne zasady – np. „nie wolno bić innych dzieci i dorosłych”.

Jak reagować gdy dziecko bije rodzica

Psychologowie podkreślają, że najlepsze rezultaty daje konsekwencja. Agresywne zachowanie nie powinno być bagatelizowane, ale też nie może być karane przemocą.

Pamiętajmy, że dziecko w wieku przedszkolnym potrzebuje przede wszystkim wsparcia, cierpliwości i poczucia bezpieczeństwa. Naszym zadaniem jest pomóc dziecku w regulacji emocji, zamiast karać je za to, że ich doświadcza.


Gdy dziecko nie radzi sobie z duża ilością emocji, może uderzyć rodzica. Bardzo ważne jest wtedy zachowanie spokoju.

Dlaczego dziecko bije rodziców?

Dlaczego małe dzieci biją rodziców?
Powody mogą być różne:

➡️ nagromadzone emocje,

 

➡️ potrzeba zwrócenia na siebie uwagi,

 

➡️ trudności w adaptacji do nowych sytuacji, np. pojawienie się młodszego rodzeństwa,

 

➡️ nadmiar bodźców, zmęczenie lub głód.

 

Z perspektywy psychologa każde z tych zachowań to sygnał – dziecko nie radzi sobie ze swoimi emocjami i komunikuje to poprzez jego zachowanie.


Co zrobić jak dziecko bije rodzica

Warto pamiętać, że rodzic też ma swoje granice. By móc skutecznie wspierać malucha, trzeba zadbać o siebie:

☑️ zorganizuj krótkie przerwy na odpoczynek,

 

☑️ poproś drugiego rodzica lub bliską osobę o pomoc,

 

☑️ korzystaj z grup wsparcia, gdzie inni rodzice dzielą się doświadczeniami,

 

☑️ pamiętaj, że bicie czy inne formy agresji są trudne, ale mijają wraz z rozwojem dziecka.

 

Bycie rodzicem wymaga ogromnych pokładów cierpliwości i siły, ale dbając o siebie i reagując spokojnie, uczymy dziecko, jak radzić sobie z emocjami. To inwestycja w jego przyszłość i zdrowe relacje.


"Co zrobić gdy dziecko mnie bije?" - to często zadawane pytanie na warsztatach dla rodziców

Wsparcie psychologiczne dla rodzica

W trudnych chwilach pomocne może być także profesjonalne wsparcie. Spotkanie z psychologiem lub psychoterapeutą daje przestrzeń, aby przyjrzeć się własnym emocjom, znaleźć skuteczne strategie reagowania oraz lepiej zrozumieć zachowanie dziecka.

Dla wielu rodziców wartościową formą pomocy są również warsztaty psychoedukacyjne. U nas organizowane będą warsztaty: „Dziecko krzyczy – rodzic czuje frustrację” – to okazja, aby zdobyć praktyczne narzędzia, wymienić się doświadczeniami i otrzymać wsparcie od specjalistów oraz innych rodziców.

Dlaczego dziecko bije rodzica?

Roksana Walkiewicz

Psycholog ze specjalnością z psychologii klinicznej, psychoterapeuta w trakcie 4-letniej Szkoły Psychoterapii Poznawczej i Behawioralnej pod kierownictwem dr hab. Agnieszki Popiel i dr Ewy Pragłowskiej. Ukończyła również szkolenie z zakresu psychoterapii dzieci i młodzieży w Centrum Terapii Poznawczo Behawioralnej w Warszawie. Jest certyfikowanym coachem na poziomie ACC oraz mediatorem rodzinnym. Więcej o Roksanie